Vurige Geschiedenis: van strafgevangenis naar internationale school

Geplaatst op maandag 3 meinieuws

De Stadionbuurt kent een rijke historie. En hoewel die historische verhalen eigenlijk voor het oprapen liggen, gaan ze vaak in de waan van de dag verloren. Om die reden besteden we in de rubriek ‘Vurige Geschiedenis’ graag aandacht aan alle historische verhalen uit de het gebied van BIZ The Olympic Amsterdam. Deze keer: The British School.

Onlangs opende The British School na een verbouwing van drie jaar haar deuren. De school is onderverdeeld in drie scholen (Early Years School, Junior School en Senior School), waar kinderen van drie tot en met achttien jaar terecht kunnen. De school is volledig ingericht naar Engels model: het nationale curriculum (toewerkend naar de IGCSE en A-level), schooluniformen en les in het Engels.

Voordat het complex aan de Havenstraat 6 een school werd, heeft het echter vele andere functies gehad. Na de voltooiing van de bouw in 1890, deed het gebouw lange tijd dienst als het tweede Huis van Bewaring in Amsterdam. De gevangenis – bestaande uit drie cellenvleugels, negen woningen voor bewaarders en directie en een administratiegebouw – werd ontworpen door architect Willem Metzelaar.

Op dat moment bestond het gedeelte van Amsterdam waar de gevangenis kwam nog grotendeels uit weiland – Oud-Zuid was zelfs nog in aanbouw. Twee à drie decennia later ziet de omgeving van het Huis van Bewaring er echter volledig anders uit. Zo zijn de Baarsjes, Rivierenbuurt en Bos en Lommer inmiddels in aanbouw en realiseert een groep rijke Amsterdammers naast de gevangenis de Willemsparkbuurt.

Gedurende de Tweede Wereldoorlog werd het Huis van Bewaring een Duitse gevangenis voor verzetsmensen, waar onder andere Hannie Schaft vastzat. Na de oorlog blijft de gevangenis nog tot 1978 in gebruik. Door de bouw van de Bijlmerbajes is het Huis van Bewaring na bijna honderd jaar dienst niet langer nodig. Vanaf dan worden de cellen verhuurd aan kunstenaars en nemen 180 Amsterdamse volgelingen van Bhagwan (een Indiase goeroe) er hun intrek.

Tussen 1985 en 2013 werd het gebouw toch weer een gevangenis, maar daarna valt het doek definitief. Na een korte periode als vluchtelingenopvang, komt het gebouw in handen van The British School en start er een periode van verbouwing. De vermoedelijke cel van Hannie Schaft is hierbij in tact gelaten en de schoolgaande kinderen kunnen historische voorwerpen terugvinden in de schoolgangen.

Beeld I: Stadsarchief Amsterdam / Martin Alberts
Beeld II: Gemeente Amsterdam (Amsterdam eind 19e eeuw)